لیزر درمانی

کلمه لیزر Laser مخفف (Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation) بوده و به معنای تقویت نور بوسیله نشر تابشی تحریک شده می باشد.

اولین منبع لیزر در سال 1960 معرفی شد و از سال 1970 استفاده پزشکی از نور لیزر در جراحی ها و سایر رشته های پزشکی آغاز گردید. با پیشرفت دستگاهها و نیز افزایش دانش از اثرات لیزر بر ارگانها، امروزه استفاده از آن بعنوان یکی از شایعترین  و موثر ترین عوامل یا مودالیته های فیزیکی بکار گرفته شده محسوب شده و باعث انقلابی در درمان بیماریهای عضلانی-اسکلتی گردیده است.

لیزر درمانی بر اساس طول موج نور بکار گرفته شده و توان آن به انواع لیزر کم توان یا لیزر سرد که معمولاً توانی کمتر از 500 میلی وات و گاهاً تا 1000 میلی وات دارند و نیز لیزر با توان متوسط که معمولاً قدرت خروجی بین 1000 تا 5000 میلی وات داشته و نیز لیزر های پر توان یا High Intensity که توان های بالاتر از 5000 میلی وات دارند تقسیم می شود. لیزرهای پر توان با قدرت حداکثر 3000 وات (3/000/000 میلی وات) و حداکثر عمق نفوذ (تا 7cm) در بافتهای بدن را فراهم آورد. -پاسخ هاي بافتي  ليزر به چند دسته تقسیم می شوند؟

پاسخ هاي اوليه ( فوري ) :  که  شامل پاسخ  بافتي موضعي مي باشد مانند  وازوديلاتاسيون، افزايش گردش خوني ودرناژلنفاوي، افزايش فعاليت نوتروفيل ها، لنفوسيت ها وفيبروبلاست ها، بهبود متابوليسم سلولي در سلول هاي آسيب ديده و افزايش آستانه تحريکي رسپتورهاي درد.

پاسخ هاي  ثانويه  ( تاخيري )  : شامل  يک  سري تاثيرات سيستميک است که  از گردش  محصولات  واکنش هاي نور (photoproducts) در خون ولنف حاصل مي شود مانند افزايش غلظت بعضي پروستاگلاندين ها مثل PGI2 که اثر ضد التهاب داشته يا افزايش ايمنوگلوبين ها، لنفوکين ها که در سيستم ايمني و افزايش بتااندورفين ها وانکفالين ها که نقش در ايجاد بي دردي دارند. به دنبال تابش ليزر و در طي واكنش هاي اوليه و واكنش هاي ثانويه سلولي ميزان ATP  يعني انرژي داخل سلولي افزايش مي يابد. به عبارتي انرژي نوراني در جريان واكنش هاي اوليه در زنجيره تنفسي (ميتوكندري) با تغيير حالت ردوكس سلول از طريق واكنش هاي ثانويه تبديل به شكل انرژي قابل مصرف در سلول  يعني ATP با  افزايشي  تا حد 300%‌ مي شود. اين افزايش  همراه  با فعال كردن واكنش هائي در سلول است كه باعث اثرات ماكرو سلولر ليزر مي شود.

 لیزر پر توان (HPLT ) درد را از طریق چند مکانیسم مختلف بیولوژیکی تسکین می دهد  که شامل اثرات مکانیکی – گرمایی- شیمیایی می باشد . لیزر درمانی در تکثیر سلولها و کاهش التهاب -در بازسازی بافت و تحریک سلولی. موثر بوده .و اثرات  کلی زیر را با دسترسی به بافت های عمقی  در بر دارد.

1. اثرات ضد درد (Analgesic effects)  بلوک سیگنال های درد از بخش های آسیب دیده بدن به مغز است. این سیستم از حساسیت اعصاب کاسته  و به طور قابل توجهی احساس درد را کاهش می دهد.

2. اثرات ضد تورم (Anti edema effect)   سبب کاهش التهاب و تورم می شود.

.3: اثرات  (Regenerative   )  بازسازی بافتی

در این مرکز از لیزر  با حداکثر توان به منظور درمان موارد زیر استفاده میشود :

1-التهاب ریشه های عصبی گردن و کمر در اثر دیسک، …

2- بهبود انواع زخم ها (زخمهای دیابتیک، زخمهای بستر …)

3- دردهای ناشی از التهاب تاندونها و پیچ خوردگی های تاندونی (لیزر درمانی می تواند سبب تحریک تولید فیبروبالست که در ترمیم بافت های نرمی چون تاندون لیگامنت فاشیا اهمیت باالیی دارند شود ).

3-رادیکولوپاتی ها یا التهاب ریشه های عصبی گردن و کمر در اثر دیسک، آرتروز و …

4-دردهای مفصلی همچون آرتروز

5-دردهای ناشی از گیر افتادگی عصب مانند سندرم تونل مچ دست (در موارد خفیف و متوسط)

6-درمان آسیب های  تاندونی و استخوانی و عضلانی  مانند Entesitis  و Bursitist

7-درمان دردهای ناشی از نروپاتی های محیطی مانند نروپاتی دیابتیک

8-دردهای مفصلی همچون ساییدگیهای مفصل

9- دردهای روماتیسمی مانند آرتریت روماتوئید

9- دردهای ناشی از ضربه ها و بعد از اعمال جراحی

10-   در بازسازی و تحریک رشد اعصاب محیطی مثلاً فلج عصب صورتی یا آسیب اعصاب محیطی

(فرایند بازسازی سلول های عصبی با پرتو لیزر تسریع می یابد وسبب کاهش زمان ریکاوری عصب می گردد ، و با اثر روی رشته های اعصاب حسی سبب بهبود حرکت عضو آسیب دیده و  سبب کاهش عوارض مربوط به آسیب های عصب حسی مثل دردهای شدید وتیز مور مور شدن خواب رفتگی بی حسی …..می شود .)

11-درمان دردهای عضلانی مانند سندرم مایوفاشیال (نقاط دردناک ماشه ای)

12-کاهش تورم و ادم با اثر افزایش بر قطر رگ های خونی ولنفی(vasodilation)

موارد منع استفاده از لیزر

در خانمهای حامله لیزر در ناحیه شکم، کمر و لگن نبایستی استفاده شود.

بیماران سرطانی و در بدخیمی ها در ناحیه تومور استفاده از لیزر ممنوع می باشد.

بیماران دارای Pacemaker لیزر بر روی قفسه سینه استفاده نشود.

بیماران حساس به نور (Photosensitive)

مناطق نزدیک به چشم به خصوص در لیزرهای پر توان

جلسات لیزر درمانی  با توجه به تشخیص پزشک متخصص شروع می گردد. زمان هر جلسه بین 20-5 دقیقه بسته به نوع لیزر و محل و علت مراجعه بیمار می تواند متفاوت باشد. لیزر های کم توان و پرتوان در موارد مختلف با توجه به تشخیص پزشک متخصص کاربرد دارند و میزان تاثیر انها در موارد مختلف متفاوت است  .